Prihrana pšenice je jedna od najvažnijih agrotehničkih operacija, a svaki propust u ovom segmentu može da rezultira manjim prinosom i do 30 odsto, kaže dipl. inž. poljoprivrede Mujo Vreva, jedan od većih uzgajivača žitarica u Bijelom Polju, koji već godinama na svom imanju u Pašića Polju, postiže izvanredne rezultate.
Neophodno je imati u vidu da pšenica ima dugu vegetaciju i specifičan vegetacijski razvoj, da joj treba osigurati dovoljne količine lako rastvorljivog i pristupačnog azota tokom najvećeg dijela vegetacije – kaže on.
– Ozima žita, a naročito pšenica na području bjelopoljske opštine se nalaze u različitim fazama razvoja. Takvo stanje je izazvano različitim rokovima sjetve, velikim količinama padavina u januaru i znatnim temperaturnim kolebanjima u toku februara i marta. U zavisnosti od poroznosti zemljišta umnogome zavisi stanje usjeva, pa su tako na težim i zabarenim parcelama žita u slaboj kondiciji zbog prevelike vlage dok usjevi na poroznim zemljištima izgledaju dobro, podsjetio je Mujo Vreva.
Prihranom žita, koja je u toku ili tek predstoji, treba da se obezbijedi da usjevi koji su u dobrom stanju daju dobre možda i nadprosječne prinose. Prihrana kod usjeva u koji su u lošijem stanju trebalo bi da obezbijedi prosječne prinose. Ovom veoma važnom agrotehničkom mjerom možemo povećati prinos i do 30 odsto – naveo je Vreva.
– Prilikom prihrane ozime pšenice, a isto važi i za ostala ozima žita, treba voditi računa o vremenu prihrane, broju prihranjivanja, vrsti azotnih đubriva i količini azota. Vrijeme prve prihrane ozimih strnih žita za područje bjelopoljske opštine je kraj marta i početak aprila.Prihrana ozimih strnih žita zavisi od faze rasta i razvića, meteoroloških uslova kao i broja planiranih prihranjivanja. Naši ratari prihranjuju ozimu pšenicu dva, vrlo rijetko tri puta. Prva prihrana najvažnija i izvodi se krajem bokorenja i u početku vlatanja žita. Treba je obaviti oprezno, vodeći računa da se ne unese previše azota, jer višak često može da napravi veće štete nego manjak.
Treba unijeti 70 odsto azota ako su planirane dvije prihrane, odnosno treba unijeti 60 odsto azota ako su planirane tri prihrane. Druga, korektivna, prihrana izvodi se u toku vlatanja sa 25 do 30 odsto azota, zavisno od toga koliko je prihrana planirano. Treća prihrana se obavlja početkom klasanja, i ona ima veliki uticaj na kvalitet zrna, doprinosi porastu hektolitarske mase i proteina u zrnu – kaže Vreva.
M.N.

---

Raditi prije kiše
Po mogućnosti prihranu treba izbjegavati prije obilnih kiša. Tako sprečavamo gubitak azota i zagađenje površinskih i podžemnih vodotoka u blizini njiva – savjetuje on. On poručuje zemljoradnicima da količinu đubriva u ovom kao i ostalim slučajevima ne određuju nasumice, već da to urade nakon izvršene analize zemljišta. Na ovaj način ostvariće značajne uštede u novcu s jedne strane, a zemljište će biti zaštićeno od prekomjernog unošenja nitrata, podsjetio je agronom Mujo Vreva.
Prilikom određivanja količine azota u prihrani treba voditi računa o planiranom prinosu, količini azota unijetog tokom sjetve kao i predkulturi. U praksi se uglavnom koristi 55 do 95 kilograma čistog azota (200-350 kilograma KAN-a ili 120-200 kg urea). On preporučuje poljoprivrednicima da se urea primjenjuje na neutralnim i alkalnim zemljištima (pH iznad 6.5), a KAN na kisjelim zemljištima (pH ispod 6.5) – kaže Vreva.